היומן של kroolik

Niektórzy uważają, że na terenach zmienionych przez człowieka nie ma ciekawych gatunków. Nic bardziej mylnego! Nawet jeśli są to gatunki niezbyt okazałe, to przecież zadziwiają zdolnościami przystosowawczymi - potrafią wyrosnąć ze szczeliny w betonie, nie straszny im gruz, zasolenie i inne zanieczyszczenia, a czasem także deptanie. Wiele z nich cieszy oko na wiosennych trawnikach, np. mniszki i jasnota. Dziś wybraliśmy się na krótki spacer po przysłowiowe "bułki" razem z @marcinklisz i oprócz roślin sfotografowałam kilka gatunków ptaków, którym najwyraźniej nie przeszkadzają tłumy ludzi i intensywny ruch samochodowy. Na stawie w Mysiadle, tuż obok ruchliwej Puławskiej, gnieździ się łyska!

Lasy Sękocińskie to nieduży kompleks leśny na południe od Warszawy, między trasami: katowicką i krakowską. Sąsiadują z Instytutem Badawczym Leśnictwa w Sękocinie Starym.

Tej wiosny, podczas kilku wycieczek z @marcinklisz dokumentowaliśmy obce gatunki sosny, które wprowadzono tutaj na początku XX wieku. Nie znamy dokładnych okoliczności, które temu towarzyszyły, jednak w tym czasie podobne eksperymenty prowadzono w Polsce w wielu miejscach.

Gatunki, które można zobaczyć do dziś w Sękocinie to:

1. Sosna czarna (Pinus nigra), pochodząca z południa Europy - najłatwiej rozpoznać ją po szarej korze (w przeciwieństwie do naszej sosny zwyczajnej, której kora w górnej części pnia przybiera barwę rudopomarańczową).
2. Sosna smołowa (Pinus rigida), pochodząca z Ameryki Północnej - pień ma szaro-czarny, długie igły zebrane po 3 (sosna zwyczajna - po 2), większe szyszki. Charakterystyczną cechą są boczne pędy wyrastające z pnia - sosna ta mogłaby równie dobrze nazywać się "włochatą" (określenie "smołowa" nawiązuje do dużej zawartości żywicy w jej drewnie).
3. Sosna Banksa (Pinus banksiana), również gatunek północnoamerykański - krótkie igły, mała, ale gęsta korona. Bardzo charakterystyczne szyszki w kształcie przecinków, ściśle przylegające do gałązek i mogące pozostawać na drzewie przez wiele lat. W Lasach Sękocińskich rośnie przemieszana z sosną smołową.

Badania dendrochronologiczne wykazały, że sękocińskie "egzoty" mają ponad 90 lat. Jednak w porównaniu z naszą sosną zwyczajną radziły sobie gorzej - jak na ten wiek to niezbyt okazałe drzewa, o pierśnicach około 35-50 cm (S. smołowa) oraz 25-40 cm (S. Banksa).

Zachęcam do patrzenia w korony... i pod nogi. ;)

Konwalijka czy konwalia - która zakwitnie pierwsza??? Dziś +10°C i deszcz, więc żadnej się nie spieszy.

Zabrałam @marcinklisz w nowe "mchowe" miejsce. Było tam wszystko, co potrzebne do szczęścia: mnóstwo gatunków mchów, spokój, przedzieranie się przez krzaki i bagienka.
Z gatunków niezarejestrowanych obserwowaliśmy ganiające się i popisukujące ryjówki, chyba aksamitne (miały bardzo ciemne, prawie czarne futerka).

Najciekawsze gatunki - wcale nie w ostępach leśnych, tylko wciśnięte w kostkę brukową na dojeździe do pracy @marcinklisz .
Porostnica wielokształtna - choć to ponoć gatunek pospolity - nigdy wcześniej nie rzuciła nam się w oczy. Tymczasem okazała się zjawiskiem pięknym i niesamowitym, które godzinami można analizować pod binokularem (tajemnicze parasolki!). Próbowałam sobie wyobrazić jakąś pierwotniejszą wersję świata roślinnego, gdzie takie cuda pokrywały wielkie obszary. Mam nadzieję, że to nie ostatni nasz wątrobowiec!
(I jak sprawdziłam - nie był pierwszy, bo zupełnie przypadkiem wyłowiłam kiedyś wgłębkę wodną, nie mając pojęcia, że to wątrobowiec.)

O korkowcu amurskim w Lasach Sękocińskich słyszeliśmy rozmaite bajędy, aż w końcu, całkiem przypadkiem weszliśmy prosto na niego! W ten sposób dołączył do zacnego grona innych nie-rodzimych gatunków w tym lesie. Przy czym obok rosło drzewo, które być może jest orzesznikiem.
Spotkaliśmy też zawilca, który - gdyby przyjąć, że zwykłe zawilce to krasnoludy - swobodnie mógłby grać Gandalfa w "Hobbicie". Otóż miał ni mniej ni więcej tylko 63 mm średnicy!

Wycieczkę prowadził: kroolik.
Dziki odganiał: @marcinklisz

Po wierceniach sosen w nadl. Celestynów wybraliśmy się z @marcinklisz - już rekreacyjnie - na Goździkowe Bagno. Bardzo podobają mi się te okolice, lasy zupełnie inne niż po „naszej” stronie Wisły.
Botaniczną przyjemność zapewniły dziś: siódmaczek leśny (kilka w fazie kwitnienia), żurawina (nareszcie ją znalazłam!) oraz nowy gatunek fiołka, który zidentyfikowałam w domu jako fiołek błotny (nie mylić z fiołkami: bagiennym, mokradłowym i torfowym).
Oczywiście torfowce, bagno zwyczajne, widłaki... cała ta bagienna menażeria. ;)

Trochę z konieczności, trochę w ramach testu - wieczorna wycieczka z @marcinklisz i zdjęcia z wbudowaną lampą (niestety cienie w rogach, na makro to standard). iNaturalist radzi sobie nieźle z rozpoznawaniem, może nawet lepiej niż na „normalnych” zdjęciach. Zobaczymy, co powiedzą prawdziwi Botanicy. ;)
Siódmaczek nadal mnie zachwyca, nawet jeśli czasem udaje Szóstaczka. Wspaniale mieć go za sąsiada!

Wygląda na to, że nareszcie znaleźliśmy sposób na poznanie tych wszystkich niesamowitych ciem, które lecą nam nocą do domu, do światła. Po kolei przeanalizowaliśmy każdy gatunek (czy aby nie żywią się dyniami? - uff, na szczęście nie!).

Polowanie na ćmy wspierał aktywnie: @marcinklisz

Matematyka w lesie - czy nie jest zachwycająca?
Jak byłam dzieckiem, przeczytałam o owadzie, który nacina liście według bardzo skomplikowanej matematycznie krzywej.
Rozbierałam skrzypy na części (było ich u nas sporo, wychowałam się wśród skrzypów!). Intrygowało mnie to, jak są zrobione. Jak większy element powiela mniejszy.
Obserwowałam unerwienie dużych liści, próbując dojść do tego, ile jest poziomów tego podziału liścia.
Lubię symetrię. Intrygują mnie nieoczywiste podziały, jak podział koła na 7 i 9 części (trysekcja kąta - jeden z nierozwiązywalnych starożytnych problemów geometrii).
Weź dowolny liść i go mierz, dokładnie.
Czy człowiek wymyśliłby fraktale sam z siebie, używający tylko czystej matematyki, bez obserwacji natury?